ก่อสร้างผิดแบบแปลนบ้าง ถือว่าเป็นการก่อสร้างที่ผิดสัญญาหรือไม่

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4361/2530

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเช่าที่ดินที่โจกท์เป็นผู้จัดการมรดกโดยมีข้อสัญญาว่าจำเลยต้องสร้างอาคารพาณิชย์และสิ่งปลูกสร้างอื่นในที่ดินนั้นตามแบบแปลนท้ายสัญญา ต่อมาปรากฏว่า จำเลยก่อสร้างผิดไปจากสัญญาและแบบแปลนโจทก์จึงแจ้งให้จำเลยแก้ไข จำเลยเพิกเฉย โจทก์จึงบอกเลิกสัญญาเช่า ขอให้พิพากษาเลิกสัญญาเช่า ห้ามจำเลยและบริวารเกี่ยวข้องกับที่ดินและสิ่งปลูกสร้างในที่ดินดังกล่าวและใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ จำเลยทั้งสามให้การว่า จำเลยไม่ได้ก่อสร้างผิดสัญญาเช่าสร้างหากผิดจากเงื่อนไขและแบบแปลนบ้างก็โดยความเห็นชอบของโจทก์และตัวแทนของโจทก์แล้วค่าเสียหายตามฟ้องสูงเกินไป และฟ้องโจทก์ขาดอายุความ ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้เลิกสัญญาเช่าระหว่างโจทก์และจำเลย ห้ามจำเลยเกี่ยวข้องกับที่ดินและอาคารสิ่งปลูกสร้าง และใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ จำเลยทั้งสามฎีกา ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ประเด็นที่ว่าจำเลยก่อสร้างผิดสัญญาหรือไม่ประเด็นข้อนี้จำเลยฎีการับว่าได้ก่อสร้างผิดจากแบบแปลนแผนผังที่ระบุไว้ในสัญญาเช่าจริง แต่อ้างว่าที่ทำไปเช่นนั้นก็โดยโจทก์และตัวแทนของโจทก์เห็นชอบและยินยอมแล้ว ปัญหามีว่าข้ออ้างของจำเลยดังกล่าวเป็นประเด็นในคดีหรือไม่ เห็นว่าคดีนี้โจทก์ฟ้องหาว่าจำเลยทำการก่อสร้างผิดจากสัญญา จำเลยให้การว่าไม่ได้ทำการก่อสร้างผิดสัญญา และให้การต่อไปว่าหากจะมีการผิดเงื่อนไขและแบบแปลนบ้างก็โดยความเห็นชอบของโจทก์และตัวแทนของโจทก์แล้ว คำให้การของจำเลยในตอนหลังนี้ก็เท่ากับปฏิเสธว่าการกระทำของจำเลยไม่ผิดสัญญานั่นเอง ดังนั้นที่ศาลชั้นต้นกำหนดประเด็นว่าจำเลยก่อสร้างผิดสัญญาหรือไม่ จึงครอบคลุมถึงปัญหาว่าโจทก์และตัวแทนของโจทก์ให้ความเห็นชอบและยินยอมแล้วด้วย ปัญหาดังกล่าวจึงเป็นประเด็นในคดี แม้ศาลชั้นต้นไม่ได้กำหนดเป็นประเด็นไว้ต่างหาก จำเลยก็มีสิทธินำสืบและศาลมีอำนาจยกปัญหานี้ขึ้นวินิจฉัยได้ เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่า โจทก์หรือตัวแทนโจทก์เห็นชอบและยินยอมให้จำเลยก่อสร้างผิดจากแบบแปลนแผนผังท้ายสัญญา จำเลยจึงไม่ได้ก่อสร้างผิดสัญญา โจทก์จึงไม่มีสิทธิบอกเลิกสัญญาและเรียกค่าเสียหายจากจำเลยได้ ประเด็นเรื่องค่าเสียหายไม่จำเป็นต้องวินิจฉัย พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์ตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น

สรุป

โจทก์ฟ้องว่าจำเลยก่อสร้างผิดสัญญาและแบบแปลนท้ายสัญญาจำเลยให้การว่าจำเลยมิได้ก่อสร้างผิดสัญญาหากจะมีการผิดเงื่อนไขและแบบแปลนบ้างก็โดยความเห็นชอบของโจทก์และตัวแทนของโจทก์แล้ว การที่ศาลชั้นต้นกำหนดประเด็นว่าจำเลยก่อสร้างผิดสัญญาหรือไม่ย่อมคลุมถึงปัญหาว่าโจทก์และตัวแทนโจทก์ได้ยินยอมให้จำเลยก่อสร้างผิดจากแบบแปลนหรือไม่ด้วย จึงเป็นประเด็นในคดีจำเลยมีสิทธินำสืบและศาลมีอำนาจยกขึ้นวินิจฉัยได้